به نظر شما پایین ترین نرخ نفوذ بیمه در میان مردم در بین بیمه های عمومی، مربوط به چه نوع بیمه ای است؟ حدودا سالانه 50 هزار حادثه آتش سوزی در کشور رخ می دهد، اما با این وجود پایین ترین نرخ نفوذ بیمه، مربوط به بیمه آتش سوزی است. شاید خاطره آتش سوزی حادثه ناگوار پلاسکو در سال 1395 تا سال ها از ذهن مردم پاک نشود. در این حادثه علاوه بر از دست دادن تعداد زیادی از هم‌وطنانمان، خسارات مالی جبران ناپذیری بر شهروندان وارد شد. در صورتی که کسبه این ساختمان با پرداخت مبلغ ناچیزی تحت پوشش بیمه آتش سوزی قرار می گرفتند، شاید قدری از غم سنگین آن ها کاسته می شد.
پیشنهاد میکنیم با توجه به حق بیمه بسیار ناچیز بیمه آتش سوزی و شرایط مناسب آن، جهت جلوگیری از بروز خسارات احتمالی، حتما اقدام به خرید این نوع بیمه نامه کنید.

بیمه آتش‌سوزی چه خطراتی را پوشش می‌دهد؟

مشابه بیمه بدنه، بیمه آتش سوزی نیز دو دسته از خسارات را شامل 1- خسارات اصلی و 2- خسارات اضافی پوشش می دهد. نکته قابل اهمیت در رابطه با این موضوع عدم پوشش خسارات جانی در هر دو دسته است. در واقع بیمه آتش سوزی فقط خسارات مالی را تحت پوشش قرار می دهد.

• خطرات اصلی

آتش، صاعقه و انفجار جزو لاینفک بیمه آتش سوزی محسوب می شوند.

• خطرات اضافی یا تبعی

این دسته از خسارات باید به صورت جداگانه خریداری و به بیمه نامه اضافه شوند. اولین شرط جهت خرید هر کدام از این پوشش های اضافی، خرید خسارات اصلی است. دومین موضوع مهم در قیمت بیمه آتش سوزی تعداد پوشش های خطرات اضافی هست. در حالت کلی خسارات اضافی به شرح زیر می‌باشند:

• زلزله و آتش‌فشان

• سیل و طغیان آب

• طوفان و تندباد

• ترکیدن لوله آب

• ضایعات آب برف و باران

• سقوط هواپیما (در این حالت فاصله مورد بیمه از فرودگاه مهم است.)

• هزینه پاکسازی و برداشت ضایعات

• شکست شیشه

• سرقت با شکست حرز

• انفجار ظروف تحت فشار صنعتی

• ریزش سقف ناشی از سنگینی برف

• ریزش، رانش و فروکش کردن زمین

• ریزش کوه و سقوط بهمن

• نشت دستگاه آب‌افشان

• مسئولیت خسارت ناشی از انفجار و آتش‌سوزی وارد شده به همسایگان

• برخورد اجسام خارجی به ساختمان

بیمه گذار با اشراف کامل بر شرایط محیطی پوشش های اضافی مورد نظر را انتخاب می کند. برای مثال کسی که اموالش در نزدیکی فرودگاه نیست، نیازی به خرید خرید پوشش سقوط هواپیما ندارد. همچنین افرادی که در مناطق سردسیر ساکن هستند پوشش ریزش سقف ناشی از سنگینی برف گزینه مناسبی برایشان است.

انواع اموال بیمه ‌شده در بیمه ‎آتش ‌سوزی

اموال و ساختمان ها در بیمه آتش سوزی به سه دسته کلی تقسیم می شوند:

1. ساختمان مسکونی (ساختمان و اثاثیه)

2. ساختمان صنعتی شامل تمامی کارخانجات ( ساختمان، تأسیسات، ماشین‌آلات و ...)

3. ساختمان غیر صنعتی شامل واحدهای تجاری، اداری، رفاهی، آموزشی، خدماتی و انبارها (ساختمان، تاسیسات، ارزش دکوراسیون، اثاثه اداری، موجودی کالاها و غیره)

نکته : پول نقد، اوراق بهادار و از این دست اموال تحت پوشش بیمه آتش سوزی قرار نمی گیرند مگر آنکه در متن توافق بیمه نامه چیزی غیر از این ذکر شده باشد.

 

انواع شرایط بیمه‌نامه آتش‌سوزی

بیمه نامه آتش سوزی معمولا شامل چهار مورد خاص است که که بیمه‌گر با توجه به شرایط موجود و توضیحات بیمه گذار یکی از آن ها را انتخاب می کند.

• بیمه‌نامه با سرمایه ثابت
  معمولا منازل مسکونی این نوع بیمه نامه را شامل می شوند. در این حالت در صورت بروز حادثه، خسارت پرداختی به بیمه‌گزار بر اساس سرمایه بیمه‌شده خواهد بود.

• بیمه‌نامه با شرایط شناور
  این بیمه نامه معمولا مخصوص انبار ها است. در واقع از آنجایی که سرمایه انبار دائما در حال تغییر است، برای تعیین حق بیمه آن نیز از شرایط شناور استفاده می‌کنند. مهم ترین موضوع در این نوع بیمه ارسال صورت جلسه ماهانه از موجودی انبار به نماینده بیمه است. در واقع این صورتجلسه برای محاسبه میانگین موجودی سرمایه انبار در سال به صورت مبنا قرار می گیرد. بیمه‌گزار با هر بار ارائه صورت‌جلسه حق بیمه‌ای را پرداخت می‌کند که به صورت الحاقیه‌ای در بیمه‎نامه‌اش ذکر می‌شود. در پایان سال نیز میانگین سرمایه به صورت دقیق محاسبه می‌شود و الحاقیه آخر برای تسویه نهایی آماده می‌شود.

  

   

• بیمه‌نامه با شرایط جایگزینی و بازسازی
  این بیمه نامه بر اساس افزایش قیمت ناشی از تورم و نوسانات ارز صادر می شود. فرض کنید طی یک سال قیمت ساختمان یا ماشین‌آلات صنعتی آنقدر افزایش پیدا می کند که در صورت بروز حادثه، فرد با ارزش سرمایه بیمه‌شده قادر به جبران و جایگزینی نباشد. در این شرایط شرکت بیمه موظف به پرداخت مبلغ خسارت به نرخ روز خواهد بود.  البته این بیمه نامه منحصر به ساختمان، ماشین‌آلات کارخانه‌ها و موجودی انبار نمی‌شود.

• بیمه‌نامه فرست لاست
  این نوع بیمه نامه مخصوص کسانی است که که هر چقدر هم که خسارت سنگین باشد امکان از بین رفتن تمامی اموالشان وجود ندارد. برای مثال این نوع بیمه نامه مناسب کسانی که اموالشان در محدوده جغرافیایی وسیعی پراکنده شده باشد. در این حالت برای محاسبه سرمایه بیمه‌شده، بالاترین خسارتی که ممکن است به اموال بیمه‌گزار وارد شود پیش‌بینی می‌شود و بیمه گر در این شرایط متعهد به پرداخت ارزش این سرمایه پیش‌بینی شده است و نه بیشتر

همچنین حق بیمه نیز بر اساس سرمایه کل تعیین می گردد و شرکت بیمه معمولا برای این نوع حق بیمه تخفیفات ویژه‌ای در نظر می‌گیرد.
بیمه‌نامه با شرایط توافقی: در این نوع بیمه نامه، بیمه گذار و بیمه گر بعد از جلسات کارشناسی و توافقات لازم جهت میزان سرمایه، قرارداد بیمه آتش‌سوزی را منعقد می‌کنند.

عوامل موثر بر نرخ بیمه آتش‌سوزی

عوامل متعددی بر حق بیمه آتش‌سوزی تاثیرگذارند. در ادامه به بررسی این موارد می‌پردازیم.

• خطرات اضافی

همانطور که در ابتدا نیز اشاره کردیم، یکی از موثر ترین عوامل در نرخ بیمه آتش سوزی، تعداد موارد تحت پوشش خطرات اضافی است. بعضی از این موارد تاثیر زیادی برا افزایش حق بیمه دارند. برای مثال مثال پوشش اضافی رانش زمین می تواند تا 5 برابر حق بیمه را افزایش دهد.

• شرایط بیمه‌نامه
  دیگر عاملی که در نرخ بیمه آتش سوزی تاثیر دارد، شرایط کلی بیمه نامه  به ویژه در مقیاس صنعتی است.

• میزان ریسک
  این مورد نیز در دو حالت بررسی می‌شود که به آن‌ها خواهیم پرداخت.

• ریسک مورد بیمه
  بدون شک مبلغ خسارت در طبقات بالای یک منزل مسکونی بیشتر است و هر چه مورد بیمه در طبقه بالاتری واقع باشد مهار کردن حادثه در آن سخت‌تر خواهد شد. در نتیجه حق بیمه آن نیز بیشتر خواهد بود. 

• ریسک منطقه استقرار مورد بیمه
  یکی دیگر از موضوعات در حوزه ریسک، مربوط به ریسک منطقه استقرار مورد بیمه می باشد. در واقع مناطق با تراکم جمعیت بالا میزان ریسک و به دنبال آن حق بیمه آتش‌سوزی بالاتر است.

ارزش بنا و موجودی

مهم ترین موضوع در بیمه آتش سوزی ارزش ساخت بنا است نه ارزش زمین
بالطبع  هر چه ارزش ساخت بنا بیشتر باشد، حق بیمه بالاتری نیز خواهد داشت. از طرفی ارزش لوازم و اقلام موجود در بنا نیز به صورت سرمایه کلی منظور می گردند. در ساختمان‌های مسکونی ارزش لوازم منزل، در ساختمان‌های غیرصنعتی ارزش دکوراسیون و موجودی انبار و در ساختمان‌های صنعتی ارزش تأسیسات و ماشین‌آلات به ارزش بنا اضافه می‌گردد. البته در صورتی که فرد مستاجر باشد، می تواند فقط لوازم خانه خود را بیمه کند و با این وجود از مبلغ حق بیمه نامه بکاهد. 

مدت زمان بیمه‌نامه

معمولا مدت زمان بیمه آتش سوزی یک ساله است. البته این نوع بیمه نامه می تواند در شرایط بلند مدت و کوتاه مدت نیز صادر گردد. در بیمه نامه های کوتاه مدت، حق بیمه بر اساس درصدی از حق بیمه یک ساله محاسبه می شود. در واقع هر چه تعداد روز ها بیشتر باشد، صرفه اقتصادی آن نیز بیشتر خواهد بود. 

مراحل خرید بیمه آتش‌سوزی

• اعلام سرمایه توسط متقاضی خرید بیمه

اولین قدم در خرید بیمه آتش سوزی تکمیل فرم های مربوطه است. در واقع بیمه گذار طی تکمیل این فرم ها، کل سرمایه‌ای که قصد بیمه کردن آن را دارد (بنا و لوازم) را به شرکت بیمه اعلام می‌کند.

• بررسی فرم پیشنهادی توسط نماینده بیمه

بعد از تکمیل فرم ها ممکن است یکی از دو حالت ممکن اتفاق افتد. 1- کارشناس بیمه جهت محاسبه دقیق به محل مورد بیمه اعزام شود. 2- کارشناس به اظهارات بیمه‌گزار استناد ‌کند.
البته برای بیمه کردن بعضی از ساختمان ها مانند ساختمان های صنعتی و غیر صنعتی اعزام کارشناس به محل حتمی است. در رابطه با ساختمان های مسکونی نیز در صورتی که دو حالت زیر موجود باشد، کارشناس لازم نیست:

• هزینه ساخت بنا بر متر مربع معادل یک میلیون و نیم و کمتر باشد.

• ارزش لوازم منزل کمتر از 70% ارزش بنا باشد.

دریافت خسارت بیمه آتش‌سوزی

معمولا 5 روز بعد از بعد بروز حادثه باید مراتب را به شرکت بیمه گزارش داد. بعد از ارائه گزارش، شرکت بیمه کارشناسی را به محل مورد بیمه اعزام می‌کند تا میزان خسارت وارده را برآورد کند و بعد از ارائه گزارش کارشناس، در صورت توافق طرفین بر سر مبلغ خسارت، مراحل پرداخت طی می‌شود. در صورتی که میان طرفین توافق حاصل نشود، موضوع به شورای حل اختلاف ارجاع داده می شود.